Aardse én kosmische weerberichten: zicht op dynamieken van ons leven (4/8)

In dit inmiddels vierde deel over 'kosmische weerberichten' gaan we wat dieper in op patronen, die helpen om bepaalde dynamieken in je leven te herkennen (kijk hier voor deel 1, deel 2, deel 3 ).

Eigenlijk net zoals de weermannen en -vrouwen dat doen, die een aards weerbericht maken. Zij kijken naar bepaalde bestanddelen in de biosfeer. Verbinden die vervolgens met elkaar en trekken op basis daarvan bepaalde conclusies.

In ons geval kijken we niet naar de biosfeer, maar naar patronen die gebaseerd zijn op relatief eenvoudige wiskundige berekeningen. Dat is als het ware het format dat we gebruiken om data te genereren uit het Grote Bewustzijn Systeem. Die data geven ons, als we ze weten te interpreteren, zicht op patronen onderliggend aan bepaalde dynamieken in ons leven (in deze blog gaan we vervolgens praktisch aan de slag met het detecteren ervan in ons dagelijkse bestaan).

Om het allemaal een beetje behapbaar te houden, wijden we dus twee blogs aan dit onderwerp. Dit eerste deel geeft wat theoretische achtergronden bij de begrippen fractals, gulden snede en chaostheorie (heb je een 'wiskunde-fobie', schrik dan niet, het is allemaal heel eenvoudig weergegeven zodat ik het zelf ook snappen kan :) En er zijn veel plaatjes en filmpjes om het inzicht te helpen vergroten. En in het andere deel van deze tweeluik gaat het dan over wat je er allemaal mee kan in je leven alledag.

METAFOREN

Allereerst is het altijd weer goed om onszelf eraan te herinneren dat we de instrumenten die we gebruiken - vanuit de virtuele werkelijkheid bezien - metaforen zijn. Dus of het nu gaat om een woord als 'patroon', een 'wiskundige berekening' of 'een planeet': het zijn metaforen voor wat aan de basis een 'datastroom' in onze virtuele werkelijkheid is. Alles in deze werkelijkheid, of we die nu aards of kosmisch noemen, is volgens de hier gehanteerde inzichten virtueel en niet fysiek. En dus is alles gebaseerd op informatie.

We gebruiken die metaforen om die data te vertalen. Dat is de manier waarop wij, levend in de veronderstelling dat onze wereld 'fysiek' is, die niet fysieke data beter kunnen begrijpen.

Dat vertalen is voor ons ook een manier om de gelaagdheid van onze werkelijkheid te kunnen vereenvoudigen. We laten een aantal voor ons begrip niet zo relevante zaken weg. En zo komen we tot een soort van 'model' van de werkelijkheid, die voor ons optimaal en praktisch bruikbaar is. Zodat het onze bewustzijnsontwikkeling bevordert.

In deze blog komen een paar begrippen aan de orde, die ons kunnen helpen bij het maken/beïnvloeden, leren kennen en herkennen van patronen. Het gaat om de begrippen: fractalen, de gulden snede en chaostheorie. Ben je al helemaal bekend met deze begrippen, dan kun je ook meteen naar eerder genoemde blog gaan (tenzij je graag leest over hoe de begrippen zich verhouden tot de virtuele werkelijkheidstheorie, want dat komt hier ook aan de orde).

FRACTALS

Het begrip 'fractalen' komt uit de wiskunde. En verwijst naar geometrische figuren die zich oneindig kunnen herhalen. Je ziet het op het plaatje hieronder gebeuren. Als je de zwarte driehoek in plaatje 1 opdeelt in 4 driehoeken en de middelste weghaalt, dan ontstaat de figuur in plaatje 2. Als je die driehoeken weer opdeelt in 4 driehoeken en je haalt daarvan de middelste weg, dan ontstaat het figuur in plaatje 3.

Als je nu inzoomt op het ontstane patroon, dan zie je hoe je oneindig door kunt gaan met het op een steeds kleinere schaal creëren van hetzelfde patroon.

Ik realiseerde me dat destijds niet, maar als ik me zat te vervelen (bijvoorbeeld tijdens een wiskundeles omdat ik er niks van begreep :), dan doedelde ik vaak van dit soort patronen. Wellicht herken jij ook hoe je bepaalde abstracte inzichten kennelijk als vanzelf voedt vanuit je onderbewuste.

Je ziet hier dus steeds kleinere structuren, die lijken op de grote moederstructuur. En dat is dan ook een kenmerk van 'fractals': ze zijn zelfgelijkend (en bij elke herhaling ook een klein beetje anders) op verschillende schaalgroottes (wat ook wel 'schaalinvariantie' wordt genoemd).

GULDEN SNEDE

Fractals komen tot stand via een bepaalde berekening, waardoor je een getalsmatig patroon ziet ontstaan (dat proces wordt ook wel 'itereren' genoemd). Het gaat er daarbij om dat je een bewerking uitvoert op een getal en de uitkomst opnieuw inbrengt in de berekening zelf. Dat ziet er, in een eenvoudigste weergave, zo uit:

0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, 2584, 4181, 6765, 10946...

Dit patroon wordt ook wel 'de reeks van Fibonacci' genoemd (naar de vermeende ontdekker, al lopen de meningen over de werkelijke ontdekker uiteen). De reeks hier begint dus met 0 en 1. Waarna elk volgende getal in de reeks de som is van de twee voorgaande getallen (o + 1 = 1, 1 + 1 = 2, 1 + 2 = 3, 2 + 3 = 5 etc.). Er ontstaat daardoor een bepaalde feedback (een terugkoppeling).

Het opvallende daarbij is dat elke twee opeenvolgende getallen steeds heel dicht in de buurt van het getal komen dat we de 'gulden snede' noemen: 1.618 (ook bekend als het getal Phi of dit symbool φ).

Als je dit wiskundige proces grafisch weergeeft dan zie je hoe de zogeheten 'gulden snede' zich toont in de wereld van de 'vorm'. En je herkent het patroon misschien ook wel kent van dit abstracte plaatje of uit de natuur of de architectuur:

Of het dus gaat om dieren, planten, gebouwen, kunstwerken of sterrenstelsels: we kunnen overal kleinere structuren terugvinden die op grotere structuren lijken.

Behalve in natuurlijke vormen worden fractals ook gebruikt in computermodellen.

Dat soort simulaties helpen ons om meer te leren over grote structuren, die zich via onze traditionele wetenschappelijke methodieken minder makkelijk laten onderzoeken zoals sterrenstelsels.

En wat - in het kader van de virtuele werkelijkheidstheorie - nog interessant is: fractals worden ook gebruikt in simulaties, omdat het efficiënter is om een object te maken van een fractal. Op zo'n basispatroon kun je gewoon inzoomen, waardoor die vanzelf steeds gedetailleerder wordt. Dat is een stuk efficiënter dan dat je een object pixel voor pixel moet opbouwen. Je maakt dus bijvoorbeeld een fractal van een varenblad en door daar op in te zoomen ontstaat er als vanzelf de vorm van een plant. Het is dus waarschijnlijk niet zomaar dat fractals gemeengoed zijn in de opbouw van onze virtuele werkelijkheid.

In dit filmpje kun je dan ook heel mooi zien hoe fractals overal om ons heen te vinden zijn.

CHAOSTHEORIE

De chaostheorie stamt uit de wiskunde en helpt ons onder meer om inzichtelijk te maken hoe het Grote Bewustzijn Systeem functioneert (als je eerst meer wil weten over wat er bedoeld wordt met het GBS, dan kun je het begin van dit blog lezen).

'Chaos' wordt ook wel omschreven als 'het effect van exponentieel toenemende onzekerheid'. Zo leidt elk stapje dat we bijvoorbeeld verder zetten in de tijd tot meer onzekerheid, omdat er door eerder gemaakt keuzes meer mogelijkheden ontstaan.

De complexiteit in onze werkelijkheid neemt dus steeds toe. Dat noemen we ook wel 'evolutie' (als we die complexiteit niet aan kunnen/willen gaan en dus steeds dezelfde keuzes willen maken, dan leidt dat tot een zekere stagnatie. Die uiteindelijk verval tot gevolg heeft, want in een dynamisch systeem, zoals ons leven is, kan niets steeds hetzelfde blijven omdat dat evolutie tegenhoudt).

Chaostheorie laat ook zien dat naarmate er meer variabelen in het spel zijn, die elkaar van feedback voorzien, er als vanzelf meer nieuwe orde wordt gecreëerd. Het optimaal functioneren van het GBS is afhankelijk van steeds grotere diversiteit, omdat er op die manier vanuit een zekere orde ook steeds weer chaos ontstaat, waarna er een nieuwe orde gevormd kan worden. Dat zijn dynamische patronen die zich constant voordoen in onze werkelijkheid.

In het kader van de virtuele werkelijkheid, hebben we al kunnen zien dat nieuwe data die het GBS genereert altijd tot stand komen via een zekere 'onzekerheidsmarge'. Daarbij zijn de regels van deze werkelijkheid nogal bepalend. In sommige gevallen is die marge van onzekerheid heel groot (bijvoorbeeld als het gaat om ons lichaam: daarin doen zich zoveel genuanceerde processen voor dat er daar makkelijk van alles kan gebeuren waardoor we ons ziek of gezond voelen. En door die onzekerheid kunnen we daar zelf vaak ook veel invloed op uitoefenen. Maar als het gaat om een appel die van de boom valt, dan is de onzekerheidsmarge klein. Volgens de regels van deze werkelijkheid (in dit geval de zwaartekracht) valt hij hoogstwaarschijnlijk recht naar beneden en niet naar links of rechts of omhoog).

CHAOS, KADERS EN NIEUW ORDE

Het GBS berekent toekomstige gebeurtenissen op basis van die marge van onzekerheid, de set aan regels van deze werkelijkheid en een bepaalde historische consistentie (iets dat al eeuwen op een bepaalde manier werkt, verandert veelal niet van de ene op de andere dag, maar meer procesgewijs). Binnen deze kaders is er dus nog steeds veel creativiteit en vitaliteit mogelijk als het gaat om het ontstaan van 'nieuwe ordes'. En gebeuren er ook dingen die we als mensen 'raadselachtig' zouden noemen, meestal omdat we ze vanuit ons lineaire bewustzijn niet kunnen plaatsen.

En hoewel determinisme dus niet bestaat, komt er wel steeds een bepaalde ordening tot stand. Omdat er binnen dat wat wij als 'wanorde' kunnen ervaren zich als het ware ook weer een 'spontane orde' aandient. Daar zien we ook de 'historische consistentie' in terug. Er zijn in elke virtuele werkelijkheid bepaalde regels/beperkingen, waardoor dat wat chaos lijkt zich uiteindelijk ook weer voegt. Maar het geheel uiteindelijk wel anders is dan voorheen.

Dat wil niet zeggen dat er nooit ineens grote veranderingen kunnen ontstaan. Ogenschijnlijk kleine gebeurtenissen kunnen in een mensenleven wel degelijk tot grote veranderingen leiden. Maar dat gebeurt meestal daar waar de onzekerheidsmarge groot is. En je ziet vaak achteraf hoe gebeurtenissen consistent zijn met keuzes die je maakte in aanloop naar de verandering. Reden voor dit verloop, is dat we in deze virtuele werkelijkheid steeds weer hebben te leren van onze keuzes via de feedback die we in de loop der tijd krijgen (iets is bijvoorbeeld gelukt of niet). En dat we naar aanleiding daarvan weer nieuwe keuzes maken. Die gaandeweg steeds weer ten goede komen aan onze evolutie.

HET GEMAK OF DE MOEITE VAN VERANDEREN

In het kader van de kosmische weerberichtenwaar deze blogserie over gaat, is inzicht in de werking van 'chaos' handig. Daardoor kunnen we beter kunnen zien waar in ons leven we het makkelijkst verandering kunnen bewerkstelligen. Of waarom we dat op sommige gebieden juist zo lastig vinden (in een andere blog komt dat nog verder en in meer praktische zin aan de orde).

In de constante dynamiek tussen orde en wanorde, die we op allerlei manieren kunnen ervaren in ons leven, doen zich steeds zogeheten 'omslagpunten' voor. Dat is een soort minieme overgangsfase tussen 'geen verandering' en 'volledige verandering'. Het is daarmee een punt waar nieuwe patronen (ideeën, mogelijkheden, kansen) ontstaan.

Dat zijn dus ook de momenten waarop beslissingen moeten worden genomen, want vanuit een chaotische situatie wil er een nieuwe richting (orde) ontstaan (in de chaostheorie heten die momenten 'bifurcatiepunten'. Furca is Latijn en betekent 'vork'. We staan op zulke momenten dus op een tweesprong).

En het zijn juist die omslagpunten, die we in het kader van onze aardse en kosmische weerberichten willen kunnen herkennen. Waarbij het er - in GBS-termen gezegd - om gaat dat we ons zo bewust mogelijk willen zijn van onze beslissingsruimte. Van hoe groot of klein die is. En van hoe we die groter kunnen maken (= meer bewustzijn creëren).

INSPIRERENDE BEELDEN

In de komende blogs zullen de begrippen 'fractals', 'gulden snede' en 'chaos' dan ook steeds terugkomen. Mocht je het soms lastig vinden om iets te volgen, dan biedt teruggaan naar de uitleg hier misschien uitkomst. En je kunt je vragen natuurlijk ook even voorleggen via de reactieruimte of per mail.

Ter afsluiting nog een mooi en meteen ook inzichtelijk filmpje over fractalpatronen, mede ter inleiding van de blog die hierna lezen kunt. Dit filmpje is gebaseerd op de fractal-set die ook wel de 'Mandelbrot-verzameling' wordt genoemd, die ook weer een belangrijk onderdeel is van de chaostherie. Wiskundige Benoit Mandelbrot nam als eerste wetenschapper de computer ter hand om dit patroon te onderzoeken (dat was begin jaren '80), waardoor hij de berekeningen van voorgangers als Fatou (1905) en Julia (1918) in beeld kon omzetten. En dat spreekt tot onze verbeelding...