top of page

Het fundament van onze overtuigingen (1/3)

Op Deja.Nu hebben we het vaak en veel over onze overtuigingen. En vooral ook over hoe die van invloed zijn op hoe we de werkelijkheid zien en ervaren. Vaak komen er naar aanleiding daarvan ook vragen op, zoals: zijn er bepaalde kernovertuigingen? Hoe zijn die in ons bewustzijn terecht gekomen? Wat is hun invloed op gebeurtenissen in ons leven? En als we niet blij zijn met het resultaat, hoe verander je ze dan?

Ik doe graag een poging om over al die dingen iets te zeggen, waar we in ons dagelijks leven ook echt iets aan hebben. Het kan goed zijn dat we aan dit grote onderwerp meerdere blogs besteden. Want je kunt zo'n breed onderwerp op heel verschillende manieren bekijken. Daarom beginnen we eerst maar eens met de basis. En wat we daarbij tegenkomen werken we stapsgewijs verder uit. Zo blijft het hopelijk ook enigszins behapbaar.

Als ik zeg dat ik graag wil beginnen bij 'de basis', dan bedoel ik daarmee de fundamentele overtuigingen waar we in de westerse wereld allemaal mee groot zijn geworden. En het kan goed zijn dat je gaandeweg misschien wel eens denkt: maar wat heeft dit nu nog met mijn dagelijkse leven te maken? In dat geval hoop ik dat je nog éven door wilt lezen, want het logische verband wordt zeker duidelijk.

NATUURWETTEN

Kort gezegd, kun je stellen dat onze basisovertuigingen voortkomen uit de manier waarop de wetenschap onze werkelijkheid is gaan beschrijven. Dat begon zo'n 250 jaar geleden, toen de natuurkundige Isaac Newton* een aantal natuurwetten in beeld bracht. Ze gingen over hoe krachten in de wereld om ons elkaar in balans houden. Denk aan de werking van de zwaartekracht, traagheid, snelheid (je kunt hier een kort filmpje kijken, waarin de wetten op een leuke en makkelijke manier worden uitgelegd).

De wetten van Newton zijn lange tijd gezien als absolute waarheden. Recentere ontdekkingen in de fysica hebben gemaakt dat er nog andere regels werkzaam bleken te zijn in onze werkelijkheid. En daardoor is het een stuk lastiger geworden voor wetenschappers om de werking van de werkelijkheid op een logische manier uit te leggen. Maar de 'klassieke mechanica', waar Isaac Newton de grondlegger van was, is desondanks nog steeds heel bepalend voor wat we geleerd over hoe onze werkelijkheid in elkaar steekt. En die zienswijze is daarom van veel grotere invloed op onze diepste overtuigingen, dan we vaak geneigd zijn te denken. En dat heeft weer allerlei gevolgen voor onze acties in het leven van alle dag.

Newton zijn ideeën over de werkelijkheid zijn in die afgelopen 250 jaar dus diep ingesleten in ons bewustzijn. Want in de klassieke mechanica wordt er vanuit gegaan dat alles in onze werkelijkheid is opgebouwd uit deeltjes. En al die deeltjes worden aangestuurd door bepaalde mechanismen (daarover gaan onder meer de wetten van de Newton). Alles dat niet bestaat uit deeltjes, dus dat wat we 'geestelijk' zouden kunnen noemen, is volgens de klassieke mechanica een product van mechanische processen. Of anders gezegd: het geestelijke komt voort uit het materiële. Zonder materie is er geen geest.

ALLEDAAGSE OVERTUIGINGEN

Hoe zien we die uitgangspunten nu precies terug in onze basisovertuigingen? En met welk gevolg voor onze acties en ons leven? Je zou heel simpel kunnen zeggen dat we steeds geneigd zijn om het geestelijke en het materiële van elkaar te scheiden. Ook als we ons ergens wel bewust zijn van dat dat eigenlijk niet zo is. In ons dagelijkse leven zien we daar vaak heel makkelijk voorbeelden van:

  • De basisovertuiging volgens de klassieke mechanica: mijn geest en lichaam zijn van elkaar gescheiden.

Wat is het alledaagse gevolg?

* we ervaren niet (echt) hoe allerlei negatieve dingen over jezelf denken (ik ben niet slim genoeg, mooi genoeg, rijk genoeg, geliefd genoeg etc.) een direct effect heeft op je lichaam en/of gezondheid.

* we zien een zere kies als iets dat op zichzelf staat. Die heeft niks te maken met mijn geest. Ik laat iets doen aan het symptoom (pijn) en hoop dat daarmee voor nu de kous af is.

* we merken dat we sommige dingen sneller vergeten en zeggen: ik word een dagje ouder, dan heb je dat... niks aan te doen.

* we zijn bang dat we een bepaalde ziekte kunnen krijgen, omdat onze vader en moeder die hadden en die dus erfelijk is.

* we hopen dat we na de dood in een of andere vorm verder leven, maar we hebben daar ook zo onze twijfels over. Ik geloof het misschien wel, maar ik weet het niet.

  • De basisovertuiging volgens de klassieke mechanica: Mijn geest produceert mijn bewustzijn. Jouw geest produceert jouw bewustzijn. Wij zijn niet als vanzelf met elkaar verbonden.

Wat is het alledaagse gevolg?

* als we roddelen dan weten we ergens wel dat dat niet okee is. Maar soms staan we het onszelf toe, omdat we denken dat het heeft verder geen effect op degene over wie we roddelen. Noch op onze relatie met diegene. Of op de vreedzaamheid van onze aarde.

* als we graag van gedachten willen wisselen met iemand, dan zijn we gedwongen om de telefoon te pakken en contact te zoeken.

* als we iemand iets zien doen waar anderen schade van ondervinden, dan vinden we het soms lastig om er iets mee/aan te doen. We vragen ons af: zijn dat mijn zaken wel?

* als we iets heel graag wil hebben, en ook vermoeden dat het product gemaakt is in een land waar kinderarbeid aan de orde van de dag is, dan vinden we het soms heel lastig om het toch niet te kopen. Zou die ene keer nou echt zoveel uitmaken?

* als iemand in onze omgeving dood gaat, dan geloven we misschien wel dat er van diegene ergens vast iets over is gebleven. Maar we vinden het moeilijk om ons geloof om te zetten in een directe ervaring.

Vermoedelijk herkennen de meesten van ons een aantal van deze overtuigingen wel. Het risico van een blog over dit onderwerp, is dat we makkelijk in gevoelens van 'schuld- en schaamte' terecht komen. Omdat we allemaal wel gedragingen hebben, die voor onszelf en anderen soms minder heilzaam zijn. Als dat gebeurt dan is het goed om terug te gaan naar de basis van wat we hier bespreken.

We hebben onze overtuigingen niet omdat we zulke slechte mensen zijn, maar omdat we die met de paplepel ingegoten hebben gekregen. We kunnen natuurlijk beginnen met daar steeds meer verantwoordelijkheid voor te nemen. Bijvoorbeeld door steeds dieper en verder over dingen na te gaan denken (dat is vermoedelijk waarom je een blog als deze ook leest). Om dat zo adequaat mogelijk te kunnen doen, is het nuttig in te zien dat het er daarbij niet om gaat dat we ons schuldig of schaamtevol moeten voelen. Als we iets willen veranderen, dan zitten dat soort emoties alleen maar in de weg. Zo goed als dat gaat objectief leren kijken naar waarom dingen zijn zoals ze zijn, is een weg die verandering faciliteert.

HET MATERIËLE & SPIRITUELE

De voorbeelden van de overtuigingen laten zien dat we - hoe subtiel ook - geneigd zijn het 'materiële' en het 'spirituele' van elkaar te scheiden. En heel fundamenteel gezien zit hem daar de crux. En hebben we daar te beginnen.

Informatie op blogs als Deja.Nu is precies daarvoor bedoeld. Die helpt om oude paradigma's, waar dit soort overtuigingen uit voortkomen, te gaan vervangen. En dat is ook heel haalbaar, want er is inmiddels heel veel informatie die laat zien dat deze werkelijkheid niet voortkomt uit een mechanisch proces van samenwerkende deeltjes. Maar dat onze werkelijkheid voortkomt uit bewustzijn. En dat wij zelf dus bewustzijn zijn. Dat bewustzijn als het ware een verkleedpartijtje heeft georganiseerd. Wij zijn bewustzijn dat zich op een bepaalde manier heeft aangekleed. Het heeft voor dit leven een bepaalde 'persona' aangenomen. Deze werkelijkheid is een virtuele, en geen fysieke, werkelijkheid.

FYSIEK & VIRTUEEL

Onze virtuele werkelijkheid is niet geproduceerd zoals je een computerspel produceert. Onze werkelijkheid is in die zin dus niet gemaakt, maar is geëvolueerd. En de basis van die creatie is bewustzijn. En nu is het zeker zo dat we in deze virtuele werkelijkheid bepaalde regels hebben, waarmee we de werking van onze werkelijkheid proberen te verklaren. In de natuurkunde gaat het dan onder meer om regels, die stellen dat deze werkelijkheid is opgebouwd uit deeltjes.

Die deeltjes zijn echter niet de werkelijke basis van deze werkelijkheid. Toch krijgen we al generaties lang geleerd dat dat een fundamentele waarheid is. En die overtuiging bepaalt al zo'n 250 jaar hoe alles in onze wereld georganiseerd is.

Daarom is het ook niet zo gek dat veel van onze overtuigingen en handelingen daarop gebaseerd zijn, zelfs al weten we van andere paradigma's. En daar zit hem vaak ook de verwarring voor mensen zoals jij en ik, die echt hun best doen om zich niet te laten leiden door wat 'algemeen geldend' is. Die zichzelf trainen in andere perspectieven. En daar ook ervaringen van hebben, waardoor het niet meer alleen een kwestie is van 'kennis hebben' maar ook van 'ervaring' en dus 'weten'. Hoe kan het dan dat we toch ook, soms meer en soms minder subtiel, blijven handelen vanuit ongewenste overtuigingen?

In volgende afleveringen gaan we daar verder op in. Hoe herkennen we oude overtuigingen en hoe implementeren we andere? Zodat we op alle niveaus van ons zijn, mentaal, emotioneel, spiritueel, meer recht kunnen doen aan wie we ten diepste (willen) zijn.

WIL JE DE INFORMATIE UIT DEZE SERIE GRAAG ALLEMAAL BIJ ELKAAR HEBBEN?

DOWNLOAD DAN OP DEZE PAGINA HET E-BOEK.

_________________________________________

* Van Isaac Newton wordt vaak gedacht dat hij een pure 'materialist' moet zijn geweest ofwel iemand die alleen oog heeft voor de materiële aspecten van de werkelijkheid. Dat beeld is vermoedelijk te eenzijdig, want er is allerlei informatie te vinden over dat Newton erg geïnteresseerd was in allerlei ongrijpbare zaken zoals die in de mystiek worden beschreven. En hij schijnt ook zo zijn mystieke ervaringen te hebben had. Zijn werk is, om wat voor reden dan ook, kennelijk erg eenzijdig de wereld in gekomen.

Hij was behalve fysicus/wiskundige, ook filosoof, theoloog, sterrenkundige en alchemist. Een bekend citaat van hem dat aangeeft hoezeer hij zich realiseerde dat er in de grootsheid van onze werkelijkheid nog erg veel niet begrepen is, is: Ik weet niet welk beeld de wereld van mij zal hebben, maar in mijn eigen ogen ben ik alleen een jongetje geweest dat speelt op het strand en nu en dan het plezier heeft dat hij een nóg gladder steentje of een nóg mooiere schelp ontdekt, terwijl de grote oceaan der waarheid nog onontdekt voor hem ligt.

Zoek op onderwerp
Zoek op categorie
bottom of page